سعید جلائیان | شهرآرانیوز؛ هنوز چند ساعت از پایان شب چهارشنبهسوری نگذشته بود که معاون پیشگیری از وقوع جرم و حقوق عامه دادستانی مشهد اقدام به برگزاری نشستی باعنوان جلسه «آموزشی تبیینی متهمان چهارشنبه آخر سال» با حضور خانوادههای آنها در ساختمان دادسرای عمومی و انقلاب ناحیه ۲ مشهد کرد. در این نشست ۲۹ متهمی که به علت جرائم مرتبط با چهارشنبهسوری دستگیر شده بودند به همراه خانوادههایشان حضور داشتند تا از تبعات کارهای پرخطری که شب گذشتهشان انجام داده بودند، مطلع شوند و از اقدامات مجرمانه این افراد در سالهای آینده جلوگیری شود.
میانگین سنی افراد بازداشت شده مرتبط با حوادث چهارشنبهسوری امسال بین چهارده تا هجده سال بود. تقریبا هیچ کدام از این افراد پیش از آغاز نشست، خود را مجرم نمیدانستند. بیشتر آنها اقداماتی را که شب گذشته انجام داده بودند قبول نداشتند یا مدعی بودند که قانون، همراه داشتن یک ترقه ساده را جرم نمیداند. برخی هم میگفتند که همراه دوستانشان بیرون بودهاند که یک نفر نارنجک انداخته یا اصلا از سر کار برمیگشتهاند یا تنها کنار خیابان بودهاند که دستگیر شدهاند.
محمد یکی از متهمان هفده ساله بود و اقدام خود را بیخطر میدانست. او که دانشآموز پایه دهم رشته تجربی است با ترقههای بیخطر یک ترقه بزرگتر درست کرده و با اینکه آخرین معدل امتحاناتش ۱۸بوده است، حتی نمیدانست که همین کار به ظاهر ساده میتواند منجر به مجروحیت خودش شود. این پسر نوجوان به خبرنگار ما گفت: «من با ترقههایی که داخل تفنگهای اسباب بازی میگذارند و چند عدد ترقه کبریتی یک بسته ترقه بزرگتر درست کردم. همه را باز و دورهم چسبانده بودم، اشتباه من همین بود و ظاهرش شبیه نارنجک شده بود.
در هر صورت من به همراه سه نفر از دوستانم به بوستان بهشت رفته بودم که یکی از آنها ترقه انداخت و مأموران وقتی ترقه من را دیدند تصورشان این بود که نارنجک است و ما را دستگیر کردند. وقتی دستگیر شدم ابتدا ما را به پاسگاه میرزاکوچکخان بردند. از آنجا هم به دو مرکز انتظامی دیگر منتقل شدیم و در آخر با دستبند به اینجا آمدیم. من تا دیشب داخل هیچ پاسگاهی را ندیده بودم، اما از عصر دیروز این اتفاقات برایم افتاد و پدرم من را با این شرایط دید و دلش را شکستم.»
شرمندگی بیشتر دستگیرشدگان حوادث چهارشنبهسوری امسال از حضور خانوادههایشان بود. مانند علیرضا تنها چهارده سالهای که مدام نگران رویارویی با خانوادهاش بوده است. او به خبرنگار شهرآرا گفت:
«ما هر سال چهارشنبهسوری همراه خانواده به باغ یکی از اقوام میرفتیم. امسال هم همین برنامه را داشتیم، اما تصمیم گرفتم پیش از آن با دوستانم چرخی در خیابان بزنم و چند تا ترقه بیندازم که دستگیر شدم. دیشب نتوانستم به خانوادهام خبر دستگیریام را بدهم، برای همین آنها خیلی نگران شده بودند. صبح که با خانوادهام تماس گرفتم پدرم با عصبانیت گفت که دیشب همراه مادرم تمام شهر را دنبال من گشته است. او خیلی ناراحت بود. از او عذرخواهی کردم، اما باز هم نمیدانم چه باید بگویم. به خاطر انداختن چند عدد ترقه یک شب سخت را برای آنها رقم زدم و خودم را به این وضعیت انداختم.»
پسری شانزده ساله یکی دیگر از دستگیرشدگان بود. او یکی از اندک افرادی بود که قبول داشت دو نارنجک به همراه داشته و دستگیر شده است و درباره آن شب گفت: «ساعت چهار عصر بود که به همراه دو پسرعمویم حرکت میکردیم، چند مأمور لباس شخصی ما را دستگیر کردند. دلیل دستگیریام داشتن دو نارنجک بود که فکر نمیکردم واقعا داشتن آنها جرم باشد و به خاطر آن به من دستبند بزنند. همسایهها هم که دیده بودند من را دستگیر کردهاند، فکر کردهاند دزدی یا کار خلاف دیگری کردهام. خوشبختانه همین افراد دستگیری ما را به خانواده خبر داده بودند. هرچند شنیدم که گویا پشت ما حرف درآوردهاند.»
برای بازداشتشدگان و خانوادههای آنها در ابتدای این نشست فیلمی با موضوع حوادث چهارشنبهسوری پخش شد تا این افراد با عواقب کارشان آشنا شوند. پس از این کلیپ، سیدهادی شریعتیار، معاون دادستان مشهد، دقایقی با این افراد گفتگو و به آنها اعلام کرد که اگر شاکی خصوصی نداشته و به اموال دولتی آسیب نزده باشند، از آنها تعهد گرفته میشود تا بتوانند تعطیلات عید را پیش خانوادههایشان باشند. البته خانوادهها هم باید تعهد بدهند که بیشتر برای تربیت فرزندان خود وقت بگذارند.
در پایان این نشست، معاون دادستان مشهد در گفتگو با خبرنگار ما گفت: مشابه این نشست در سالهای گذشته هم برگزار شده و هدفش اقدامات پیشگیرانه و بازدارنده است. همچنین قصد داریم با برپایی این جلسات آموزشی و صحبت با افرادی که در حوادث چهارشنبهسوری دستگیر شدهاند به آنها که بیشتر نوجوان و جوان هستند، کمک کنیم تا در صورت امکان دچار سابقه قضایی نشوند.
قاضی شریعتیار ادامه داد: البته این شامل تمام افراد بازداشت شده نیست و اگر افراد جرم خاصی مرتکب شده باشند با آن برخورد میکنیم، اما اگر خطای کوچکی داشته باشند، بدون تشکیل پرونده قضایی به وضعیت آنها رسیدگی میکنیم. برای این افراد در معاونت پیشگیری از وقوع جرم دادسرا پروندهای تشکیل میشود و آنها به عنوان متهم شناسنامهدار هستند. همچنین در طول سال باید در کارگاههای آموزشی شرکت کنند تا به یک سطح از آگاهی برسند که دیگر نهتنها مرتکب چنین اقداماتی نشوند، بلکه برای مقابله با آن همراهی و همکاری داشته باشند.